Video izlemek, birçoğumuz için günlük hayatın ayrılmaz parçalarından birisi. Boş zamanlarımızda, yemek yerken, bir konuda yardıma ihtiyacımız olduğunda genellikle başvurduğumuz ilk yerler video izleyebileceğimiz çeşitli platformlar oluyor.

Eğitimlerin genelde sıkıcı olduğu varsayımını ele alırsak, bu varsayımı yıkmak için videoların eğitimin temel yapıtaşı olarak kullanıldığı bir yaklaşım başarılı olabilir mi? Bu yazıda son zamanlarda sık sık gündeme gelen video tabanlı öğrenmenin ne olduğundan ve ne tür faydalar sağlayabileceğinden bahsedeceğiz. Tabii bu yaklaşımın dezavantajlarının ne olduğuna da değineceğiz.

Video Tabanlı Öğrenme Nedir?

Video tabanlı öğrenme, adından da anlaşılacağı üzere yeni bilgi ve becerilerin kazanılması/öğretilmesi için videoların eğitimde kullanılmasıdır. Aslında internetin yaygınlaşmasıyla birlikte 2000’li yılların sonlarından itibaren belirli şekillerde kullanılmaya başlanan bu yaklaşım, başta Udemy olmak üzere Coursera ve Skillshare gibi büyük platformlar sayesinde kartopu etkisiyle büyümüştür.

Günümüzde en sık kullanılan ve genel kabul görmüş e-öğrenme yaklaşımlarının başında gelen video tabanlı öğrenme, gittikçe daha fazla şirket tarafından benimseniyor. Öyle ki British Journal of Educational Technology adlı dergide yayınlanan bir araştırma , şirketlerin %95’inin çalışanlarını eğitmek için farklı türlerde videolardan faydalandığını ortaya koyuyor. Peki bu şirketlerin videoları eğitimde bu kadar kullanmalarının altında yatan sebep ne? Hadi gelin biraz da video tabanlı öğrenme yaklaşımının faydalarına göz atalım.

Video Tabanlı Öğrenmenin Faydaları Nelerdir?

Video tabanlı öğrenme, esneklik, zaman tasarrufu, süreli öğrenme ve maliyet tasarrufu gibi birçok faydayı beraberinde getiriyor.

• Esneklik ve Zaman Tasarrufu

Video tabanlı öğrenmenin çalışanlara sağladığı en büyük fayda esneklik ve zaman tasarrufudur. Eğitim videolarını istedikleri yerde ve cihazda izleyerek yeni bilgi öğrenme esnekliğine sahip çalışanlar, eğitimi bir zorunluluk olarak görmek yerine kendilerini geliştirebilecekleri fakat çok zamanlarını almayacak bir etkinlik olarak görürler. Bu da doğal olarak eğitime genel katılımı ve eğitimin başarı oranını artırır. En önemlisi de eğitimi zorunluluk olarak görmeyen ve öğrenmeye istekli çalışanlar, şirketin geleceğine değer katar.

• Maliyet Tasarrufu

Video tabanlı öğrenme yaklaşımının şirketlere sağladığı en somut etki ise şüphesiz maliyet tasarrufudur. Fiziksel bir alanda ders yapmak, bunun için eğitmenlere ücret ödemek gibi gider kalemlerinden videolar sayesinde tasarruf edebilirsiniz. Örneğin IBM’in IBM Support and Training adında sadece çalışan eğitimi odaklı bir YouTube kanalı bulunuyor. IBM’in video tabanlı öğrenme yaklaşımını benimsemesinden sadece 2 yıl sonra 579 milyon$ tasarruf ettiği ve çalışan başına eğitim maliyetinin 320 dolardan 17 dolara kadar düşürdüğü biliniyor. IBM’in YouTube kanalından bahsetmişken, sonraki maddede biraz bunun hakkında konuşacağız.

• Sürekli ve Tam Zamanında Öğrenme

IBM’in çalışan eğitimi odaklı kanalını yeniden ele alalım. Kanalda farklı kategorilere ve departmanlara ait eğitim ve rehber videoları bulunuyor. Peki bundan neden bahsediyoruz? Tabii ki sürekli ve tam zamanında öğrenme yaklaşımlarından dolayı. 

Video olarak üretilen eğitim içerikleri her zaman erişilebilir olduğundan dolayı bir çalışan ihtiyacı olduğunda bu eğitim veya rehber videolara başvurarak sorularına cevap bulabilir. Ayrıca farklı departmanlara yönelik çeşitli videolar tam da ihtiyaç duyulan anda erişime açılarak eğitim desteği sağlanabilir. Bu yaklaşıma İngilizce’de just-in-time learning, yani tam zamanında öğrenme diyoruz. 

Ayrıca maliyet tasarrufu etkisinden dolayı bu kaynağın bir kısmı ile çeşitli konularda çalışanları sürekli besleyecek kısa eğitim videoları oluşturularak çalışan eğitim ve gelişiminin sürekliliği sağlanabilir. Bu yaklaşıma da continuous learning, yani sürekli öğrenme denir. 

Bu tarz kısa videolar, son yılların popüler yaklaşımı olan mikro öğrenmeye de örnek olarak gösterilebilir. Videolarınızı LMS sisteminizde farklı kategorilere ayırarak eğitim içeriği kütüphanesi oluşturmayı kesinlikle denemelisiniz.

Video Tabanlı Öğrenmenin Dezavantajları

Etkileyici ve pratik bir yaklaşım olsa da her şeyin olduğu gibi video tabanlı öğrenme yaklaşımının da bazı eksiklikleri bulunuyor.

• Pasiflik

Bu yaklaşımın belki de en büyük eksisi getirdiği pasifliktir. Yani çalışanların eğitim sırasında etkileşime girebilecekleri sınıf arkadaşları veya eğitmenleri bulunmaz. Bu nedenle video tabanlı öğrenmeyi desteklerken çoğu zaman sosyal öğrenmeden ödün vermek durumunda kalırsınız. Video tabanlı öğrenmeye modern dokunuşlar adlı bir sonraki alt başlığımızda pasiflik etkisini azaltabilecek bazı önerilerde bulunacağız.

• Sınırlılık

Video tabanlı öğrenmenin bir diğer eksisi ise sınırlılığıdır. Yani çalışanların öğrendikleri, videolarda verilen bilgiyle sınırlı kalır. Bu nedenle çalışanlar izledikleri rehber videoda aradıkları cevabı bulamadıklarında veya anlamadıkları noktalar olduğunda videoyu tekrar izlemekten veya iş arkadaşlarına sormaktan başka çözümleri yoktur. Bu sınırlılık, özellikle daha teknik alanda çalışanlar için sorun olabilir.

Video Tabanlı Öğrenmeye Modern Dokunuşlar

Video tabanlı öğrenmenin ne olduğundan, faydalarından ve dezavantajlarından bahsettikten sonra şimdi eğitim dünyasının trendlerini bu yaklaşıma nasıl entegre edebileceğinizden bahsedelim.

• İnteraktif Videolar

İnteraktif videolar, kullanıcılara farklı seçenekler arasından seçim yapma imkanının sunulduğu ve kullanıcının seçimine göre senaryonun değiştiği videolardır. İnsanlar kendilerine seçim imkanı verildiğinde ilgilendikleri şeye daha fazla odaklanma eğilimindedirler. Tam da bu nedenle çalışanlara seçim ve senaryo şekillendirme olanağı verebileceğiniz interaktif videoları video tabanlı eğitim modelinize entegre etmelisiniz.

İnteraktif videolar, içeriğin akılda kalıcılığını ve eğitime genel katılımı artırırken video tabanlı öğrenmenin getirdiği pasiflik dezavantajını biraz da olsa azaltacaktır.

• Metaverse ile Çok Boyutluluk

Video tabanlı öğrenmenin maliyet avantajına ters düşse de interaktif videoları VR gözlükler ile Metaverse’e taşımak çalışanlar için heyecan verici bir deneyim olacaktır. Çalışanlar teknolojik gelişmeleri takip eden ve uygulayan şirketlerde bulunmayı her zaman daha fazla tercih ediyor. Ayrıca videolara interaktifliğin yanında çeşitli oyunlaştırma öğeleri de ekleyerek Metaverse deneyimini bir üst seviyeye çıkarabilirsiniz.

Son Sözler

Video tabanlı öğrenme, çalışanlarınızı hemen hemen her uzmanlık alanında veya herhangi bir konuda eğitmenin basit, uygun maliyetli ve en önemlisi verimli bir yoludur. Örneğin ürün bilgisi sağlamak, onboarding, yeni yazılımlarla nasıl çalışılacağını öğretmek ve çalışanları temel sosyal beceriler konusunda eğitmek için etkileyici videolar oluşturabilirsiniz. Fakat yukarıda bahsettiğimiz gibi, videoları tek başına kullanmak beraberinde bazı dezavantajları da getirebiliyor. Bu nedenle videoları tek başına kullanmak yerine farklı yaklaşımlarla birleştirerek olumlu anlamda çok farklı çıktılar elde edebilirsiniz.