Dünyanın gitgide dijitalleşmesi ve gelişen eğitim teknolojileri, farklı eğitim metotları ve modellerini gündeme getiriyor. Son iki yılda belki de en çok duyduğumuz kavramlardan biri, hibrit eğitim sistemi.
Peki hibrit eğitim sistemi nedir? Nasıl uygulanır? Örgün eğitimin geleceğinde hibrit modelin yeri nedir? Bu yazıda hibrit sisteme dair bu gibi soruları cevaplamaya çalışacağız.
Hibrit Eğitim Nedir?
Hibrit kelimesi, farklı ögelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş, harmanlanmış anlamına gelir. Henüz nispeten yeni bir terim olduğu için kesin bir tanımlaması olmamakla beraber, Hibrit eğitim için yüz yüze ve uzaktan eğitim modellerinin güçlü yanlarını bir araya getiren bir pedagojik yaklaşım diyebiliriz.
Hibrit eğitimle dönüşümlü olarak kullanılan “harmanlanmış eğitim” (blended learning) sistemine de kısaca değinmekte fayda var. Eş anlamlı oldukları düşünülse de, harmanlanmış eğitim (blended learning) ve hibrit eğitim birbirinden farklıdır. Harmanlanmış eğitim sisteminde dersler büyük ölçüde yüz yüze işlenir, ancak dersleri pekiştirici ve yardımcı içerikler, aktiviteler, ölçme-değerlendirme faaliyetleri için teknolojik imkanlardan faydalanılır (25/75 oranında bir dağılım düşünülebilir).
Hibrit eğitim sisteminde teknolojik olanaklara daha çok yer verilir, yüz yüze ve online eğitim öğeleri daha dengeli ve esnek şekilde kullanılabilir (50/50 oranına daha yakındır). On yılı aşkın süredir çeşitli şekillerde uygulanan hibrit eğitimin, öğrenme çıktıları ve akademik başarılar üzerine olumlu etkilerine ve faydalarına dair pek çok araştırma yapılmıştır.
Hibrit Eğitim Sistemi Nasıl Uygulanır?
Hibrit eğitim öğrencilerin seviyesi ve ihtiyaçlarına, dersleri tasarlayan eğitimcilerin hedeflerine göre farklı şekillerde uygulamaya konulabilir. Pandemi sürecinde dünya çapında hemen hemen tüm örgün eğitim kurumları farklı hibrit eğitim uygulamalarını keşfetti ve denedi. 2020-2021 akademik yılında 872 idareci ve 1042 eğitimciyle yapılan bir araştırmaya göre, tamamen yüz yüze eğitim modelinin kullanım oranı yalnızca %34 iken, hibrit ve uzaktan eğitim modelleri yaygın olarak tercih edildi.
Yüz yüze ve online eğitimin bir arada yürütüldüğü bu süreçte özellikle dört hibrit eğitim modeli ön plana çıktı:
Rotasyon Modeli
Rotasyon modelinde ders programı yüz yüze ve online öğrenme süreçleri, “istasyonları”, arasında bölünür. Örneğin ders saatlerinin belli bir kısmı yüz yüze, bir kısmı online, bir kısmı grup çalışması veya ödevi, veya öğretmenle bire bir buluşma şeklinde ayrılabilir.
Yakın zamanda popülerleşen alternatif bir uygulama olarak “ters yüz edilmiş sınıf”, yani öğrencilerin ders içeriğini evde kendi kendilerine (online materyaller, videolar, okumalarla desteklenerek) öğrenmesi, sınıf ortamındaysa ödev/uygulama kısmının gerçekleştirilmesi de denenebilir. Rotasyonlar genellikle bir öğretmenin rehberliğinde ve belli yapılara sadık kalınarak gerçekleşse de, farklı yaş grupları ve seviyelere göre inisiyatif tamamen öğrencilere de bırakılabiliyor.
Esnek Model
Esnek hibrit eğitim modeli, adı üzerinde, öğrencilerin kendi istedikleri modülleri kendi sürelerinde tamamladıkları bir düzendir. Eğitim materyallerinin çoğu dijital şekilde, örneğin videolar, sunumlar, belgeseller, quizler, canlı yayınlar ile sağlanır. Okulda bilgisayar laboratuvarları veya ortak çalışma alanlarında uygulanabilen bu model, öğrencilerin hem ortak bir öğrenme ortamında bulunup, hem de kendilerine uygun hız ve yapıda öğrenebilmelerine olanak sağlar.
Bu sırada öğretmenler de ihtiyaca göre destek ve bire bir anlatımla öğrencilerin yanında olurlar. Esnek model özellikle geleneksel öğrenme modelinde sınıfın hızına yetişmekte zorlanan öğrenciler için çok faydalıdır.
Seçimli (A La Carte) Model
Seçimli model, öğrencilerin halihazırda yüz yüze aldıkları derslere ek olarak tamamen çevrimiçi şekilde alabildikleri derslerden oluşur. Bu derslerin okulda veya okul dışında sunulabilir olması, öğrencilere zaman ve yer konusunda esneklik sağlar. Özellikle bazı seçmeli veya ileri seviye derslerin okulda sağlanamadığı durumlarda öğrencilerin tercihi bu yönde oluyor.
Zenginleştirilmiş Sanal Model
Zenginleştirilmiş sanal model, tamamen çevrimiçi öğrenim modelinin yüz yüze öğelerle pekiştirildiği bir alternatifi olarak düşünülebilir. Bu modelde derslerin büyük çoğunluğu çevrimiçi olarak takip edilirken, nispeten az sıklıkta (örneğin, haftada iki) yüz yüze öğrenime katılım göstermek gerekiyor.
Hibrit Eğitim İçin Nasıl Bir Altyapı Gerekir?
Sorunsuz bir hibrit eğitim deneyiminin sırrı eğitimcilerin ve öğrencilerin rahatça kullanabileceği, farklı ihtiyaçları karşılayabilen öğrenme teknolojileridir. Önemleri yadsınamaz olsa da, kamera, mikrofon, projektör, bilgisayar gibi teknolojik donanımlardan ziyade, e-öğrenme deneyimini olabildiğince kolaylaştıran yazılımları vurgulamak gerekiyor.
E-öğrenme denince ilk akla gelen, özellikle son dönemde popülerleşen LMS (Learning Management System – Öğrenme Yönetimi Sistemi) platformlarıdır. Bu platformlar eğitim içeriklerinin ve öğrenme programlarının yönetim, belgeleme, izleme, raporlama ve hizmete sunma süreçlerinin tümünü tek bir yerden kontrol etmenizi sağlar.
Daha somut olarak, LMS, öğretmenlerin ders içeriklerini, sunumları, videoları, ödevleri yükleyebileceği, hatta canlı ders verebileceği, ölçme değerlendirme uygulamaları yapabileceği ve sonuçları paylaşabileceği, öğrencilerin de kolaylıkla bu içeriklere erişebileceği platformlardır.
Tüm bu özellikleri ve daha fazlasını tamamen bulut teknolojisiyle, kurulum gerektirmeden, sınırsız kapasiteyle, sunucu ve teknik personel maliyeti olmadan tek bir sağlayıcıdan elde etmeniz mümkün. Vedubox’la tanışın!
Microsoft ve Google teknolojilerini kullanan Vedubox canlı dersten toplantıya, içerik yönetiminden sınav sistemine hibrit eğitimde ihtiyacınız olan her özelliğe sahip. Şu ana kadar birçok eğitim kurumu, K12 ve üniversiteye sunucu, teknik eleman ve altyapı masrafları olmadan online eğitim altyapısı sağlayan Vedubox’a tablet ve mobil cihazlardan da erişilebiliyor.
